Misstanden bestrijden, uitbuiters aanpakken, veel meer kan er niet

Prostitutie

Is het tijd voor een omslag in het reguleren van prostitutie? De jongerenbeweging Exxpose vindt van wel en wist het thema als ‘Burgerinitiatief’ op de agenda van de Kamer te krijgen. Deze groep vindt dat het kopen van seks eenvoudigweg strafbaar moet worden. Degene die seks aanbiedt heeft recht op hulp, de prostituant op straf. Daarmee wordt dus het gangbare model dat is gebaseerd op beheersen en controleren van het aanbod, afgewezen. Exxpose bepleit het zogeheten ‘nordic’ model waarin de vraag centraal staat. Betaalde seks is gelijkgesteld aan uitbuiting, misbruik en onderdrukking. Prostitutie lokt internationale mensenhandel uit en exploiteert daarmee ongelijkheid.

Moet de legalisering van prostitutie uit 2000 inderdaad als een mislukking worden beschouwd, zoals deze groep meent? De mondige, zelfstandige en dus maatschappelijk geïntegreerde sekswerker die daarvan de uitkomst had moeten zijn, bestaat wel, maar is toch een uitzondering gebleken. De realiteit is die van vrouwen uit arme delen van arme landen die hier naartoe worden gelokt. De omstandigheden zijn bar. Uit onderzoek vorig jaar bleek dat 60 procent van de ondervraagde sekswerkers fysiek geweld heeft te verduren, 78 procent seksueel geweld, 58 procent financieel-economisch geweld (niet betalen) en 93 procent emotioneel geweld. Cijfers die in iedere andere beroepsgroep voor nationale beroering zouden zorgen. Behalve in de prostitutie, waar de lat kennelijk elders ligt. De politie treft er soms vrouwen aan met de namen van hun pooiers op hun lichaam getatoeëerd.

De ‘regulering van de seksbranche’ is na achttien jaar in de politiek wel van haar meest naïeve kantjes ontdaan. Het regeerakkoord belooft inmiddels een pooierverbod, een ‘landelijk dekkend netwerk van uitstapprogramma’s’, extra geld voor Regionale Prostitutie Controle Teams. Maar een wetsvoorstel ligt al negen jaar te verstoffen in de senaat. Met ideeën over een ‘vergewisplicht’ voor klanten, een verhoging tot 21 van de leeftijd voor de sekswerkers en hogere straffen voor betaalde seks met kennelijke slachtoffers van mensenhandel. Dit kabinet zet nu in op een strengere vergunningplicht voor alle bedrijfsmatige seksuele dienstverlening. De koers is dus reguleren en misstanden bestrijden – vanuit de observatie dat sekswerk een praktijk is die niet uit te bannen valt.

Beheren, handhaven en bestrijden dus. Van de uitwassen. Niet van de prostitutie zelf. Het burgerinitiatief van Exxpose heeft daarbij vergeleken een hoog moreel en ideologisch gehalte. Maar helaas is de neiging van mensen elkaar uit te buiten niet makkelijk per wetsbepaling weg te toveren.

Tegelijk is het ook goed om beter naar de rol en verantwoordelijkheid van de klant te kijken: waarom denkt die eigenlijk dat wat hij doet in orde is? Waarom wordt die klant eigenlijk niet aan een vergunning gebonden? Zodat een sekswerker weet dat de klant aan bepaalde vereisten voldoet – identiteit, gezondheid, inkomen, gedrag, leeftijd. Bij erkende, vergunde, toegelaten sekswerkers horen dan dito vergunde, toegelaten klanten.

Of wordt het leugenpaleis dan alleen maar groter? Iedere wettelijke façade kent immers een achterkamer, waar de mensen hun gang gaan. Waartegen geen regulering is opgewassen – en ieder moreel pleidooi op afketst, hoe fraai en zuiver ook. Terugdringen, misstanden bestrijden, uitbuiters streng aanpakken, uitstappen mogelijk maken, meer kan er niet worden gedaan. Maar dat moet dan natuurlijk wel gebeuren. Als het Burgerinitiatief daaraan bijdraagt, is het al geslaagd.

bron: nrc.nl